Fonksiyonel olarak üç kısma ayrılan Dolmabahçe Sarayı, devletin idare işlerinin yürütüldüğü Mabeyn-i Hümayun (Selamlık), padişah ve ailesinin özel hayatına ilişkin Harem-i Hümayun (Harem), bu iki kısım ortasında padişahın kıymetli devlet merasimleri için ayrılan Muayede Salonu’ndan (Tören Salonu) oluşuyor.
Dış cephesinde vücut duvarları taştan, iç duvarları tuğladan ve döşemeleri ahşaptan yapılan Dolmabahçe Sarayı’nda Sarıyer taşı, Foça taşı, Karamürsel od taşı üzere gereçlerin yanı sıra Marsilya ve Trieste’den özel olarak getirilen taşlar kullanıldı.
Osmanlı Devleti batılılaşma sürecinde saray dekorasyonunda cam eserlere tartı verdi. Bunların en değerlileri ortasında Fransız Baccarat ve İngiliz imali avizeler yer aldı. Gündelik eşyalardan mimari modüllere kadar yapının her kısmı kristalin ışıltısıyla göz alıcı bir tesire sahip oldu.
Milli Saraylar Yönetimi Başkanlığı Müzecilik ve Tanıtım Dairesi Lideri Güller Karahüseyin, Dolmabahçe Sarayı’nın inşa ediliş öyküsünü ve içinde yer alan değerli ögeleri anlattı.
Dolmabahçe Sarayı’nın dışarıdan bakıldığında tam bir batılı saray görünümünde olduğunu lakin içine girildiğinde Osmanlı gelenek ve kültürüne ait ayrıntıların ana sınırlarıyla görüldüğünü söz eden Karahüseyin, sarayın Türk meskeni planına nazaran tasarlandığını vurguladı.