İranlı ‘oyuncak doktoru’ yarım asırdır çocukları sevindirmeyi sürdürüyor

İranlı gramofon ustası bir babanın evladı olarak 1948 yılında Irak’ın başşehri Bağdat’ta dünyaya gelen Haliki, eşinin de yardımlarıyla eski ve yeni oyuncakları tamir ediyor.

Tahran’daki meskenini atölyeye çeviren Haliki, oyuncaklara olan tutkusunu, bu işe nasıl başladığını ve yarım asırlık deneyimlerini anlattı.

Çocukluğunu Bağdat’ta gramofon tamir eden babasının yanında geçirdiğini ve dişli çarklara olan merakıyla tamirciliğe başladığını söyleyen Haliki, “Babam tamir yaparken mekanik çarkları görüyordum. Çarklar beni meraklandırıyordu. O vakitlerde gramofonlar mekanik ve kurmalıydı, elektronik değildi. Babama yardım ediyordum.” dedi.

Çocukluğundan beri oyuncaklara tutkusu olduğunu lisana getiren Haliki, şöyle konuştu:

“Benim çocukluğumda durumlar uygun değildi, ebeveynler çocuklarına oyuncak alamıyordu. Oyuncak dükkanlarının önünden geçerken babam oyuncak alamayınca ağlardım. Babam ise ‘Ekmeği düşün, her şey istediğin üzere olmuyor, şu an bunu alamam’ sıkıntısı.”

Koşulların değişmesiyle 1971 yılında Irak’tan İran’a gönderildiklerini anlatan Haliki, “Babam Arapçayı âlâ konuşamadığı için pazardakiler İranlı olduğumuzu biliyordu. İki ülkenin ortası bozulunca Irak’tan İran’a dönmek zorunda kaldık. Dükkânı, meskeni, her şeyimizi bırakıp geldiğimiz bu yerde artık hiçbir şeyimiz yoktu.” diye konuştu.

Haliki, İran’a döndüklerinde yaptıkları birinci işin akrabalarını bulmak olduğunu kaydederek, “Annem ile babam Bağdat’ta tanışmış ve evlenmişler. Annem aslen İsfahan’ın Gülpaygan şehrindendi. Babam da Tebriz’in Usku ilçesindendi. Evvel Tebriz’e gittik, akrabalarımızı bulduk. Gülpaygan’da da annemin akrabalarını bulduk.” dedi.

Oyuncak tamirciliği serüveninin ise burada tanıştığı bir adamın kendisine “oyuncaktan anlayıp anlamadığını” sormasıyla başladığını anlatan Haliki, oyuncaklardan anladığını ve çok da sevdiğini söylemesi üzerine adamın kendisine iş teklif ettiğini ve öyküsünün bu türlü başladığını lisana getirdi.

Haliki, kendisine tahsis edilen dükkanda emeğini ve hünerlerini ortaya koyduğunu, bir iki sene bu türlü birlikte çalıştıklarını aktardı.
Birkaç sene sonra yaşadıkları uyuşmazlık nedeniyle bu dükkandan ayrıldığını kaydeden Haliki, piyasayı bildiğini, öbür oyuncak tamircilerinin de kendisini tanıdığını, oyuncak alım satım işi yapan bir Ermeni tüccarın kendisine yardımcı olduğunu ve dükkanında ona yer verdiğini anlattı.

Haliki, yarısı depo olarak kullanılan bu dükkanda tamircilik yaptığını belirterek, şöyle devam etti:

“Bozulan her şeyi ben tamir ediyordum. Kendisinden para almıyordum zira bana yer vermişti, telefon bile vardı. Benim için çok fedakarlık yaptı. Sonra İran’da ihtilal oldu ve o buralarda kalamadı, İspanya’ya gitti. Uygun bir fiyata dükkanı bana sattı.”

Haliki, 1979 yılında evlendiğini belirterek, “Bebeklere ve oyuncaklara bu kadar düşkün oldum ve bir sürü oyuncak bebek topladım. Fakat 3 oğlum oldu, hiç kızım olmadı.” diyerek kız çocuğuna olan hasretini lisana getirdi.

Çalışırken çocuklarının da yavaş yavaş kendisinden bu işi öğrendiğini aktaran Haliki, hepsini okutmasına karşın onların da tıpkı mesleği devam ettirdiğini kaydetti.

Tahran’daki meskeninin atölyeye çevirdiği odasında günde 6-7 saat çalıştığını söyleyen Haliki, “Ben bu odada hem çalışıyor hem de dinleniyorum. Lakin artık eskisi üzere çalışamıyorum, biraz çalışıp biraz dinleniyorum.” biçiminde konuştu.

Haliki, eşine minnettar olduğunu, kendisine çok fazla yardımının dokunduğunu söz ederek, “Bebekler için elbiseler dikiyor. Ne vakit dikiş işi için yardım gerekirse eşim bana yardımcı oluyor. Başka tamirat işlerinde de daima bana yardımcı.” dedi.

Kırılan, tamiri yapılamayan oyuncakları topladığını kaydeden Haliki, şöyle konuştu:

“Bazen çok eski oyuncak ya da bebek geliyor. Onlara kesim lazım oluyor. Eski haline döndürmek sıkıntı olabiliyor. Gelen oyuncakların yüzde 90’ını tamir edebiliyorum. Bendeki kesimler tamiratta çok işime yarıyor.”

Kovid-19 salgınının başlamasıyla bir süre daha dükkanında çalışmaya devam ettiğini lakin çocuklarının kendisine “Baba artık 70 yaşını geçtin, senin için çok güç alacak. Bunun geliş ve gidişi var, virüs var.” demesiyle işini meskenine taşıdığını anlatan Haliki, şunları kaydetti:

“Şimdi konutumda bu odayı düzenledim artık burada çalışıyorum. Çocuklar dükkanda oyuncakları tamir ediyor. Kimi oyuncakları da tamir etmem için bana getiriyorlar.”

Çocuklarının yalnızca tamir değil oyuncak kesimleri ithalatı da yaptığını kaydeden Haliki, kelamlarını şöyle tamamladı:

“Üç çocuğum da dükkanda çalışıyor. Helikopter ve drone üzere elektronik şeyleri kendileri tamir ediyorlar.”