Barış ERKAYA
Bir finansal enstrüman kelam konusu olduğunda yatırımcılar ekseriyetle iki kutba ayrılır: Teknik tahlilciler ve temel tahlilciler. Teknik tahlil denince çabucak akla gelenler karmakarışık çizilmiş trend çizgileri, formasyonlar, destek-dirençler, GANN, Fibonacci ve tahminen de sıradan bir yatırımcının hayatında hiç duymadığı daha yüzlerce osilatör (yani salınım) ve döngü…
Aslında teknik tahlilin temel mantığı aşikardır: Yatırımcıların kalp atışını gösterir. Hangi yatırımcılar nereden aldı ve maliyeti nerede? Fiyat düşüşlerinde sürü psikolojisiyle birleşen yatırımcıların tepkisi yani kalp atış suratı neyi gösteriyor, nereye çıktığında heyecanlanıyor yahut ne kadarı heyecanına yenik düşüyor? Kripto paralar için bunu 7 gün 24 saat kaydedilen bir EKG üzere düşünün. Yalnızca daha kitleselleşmiş bir tıp EKG.
Kripto paralar nitekim şeffaf mı?
Elbette örneğin pay senedi üzere bir yatırım aracında fiyat grafikleri payın halka açıklık oranına, ne kadar pay senedinin kimde olduğuna yani takastaki dağılımına bağlı olarak daha sağlıklı yorumlar yapmaya imkan verir. Zira birden fazla pay senedinde bu tipten tüm bilgiler şeffaftır. Münasebetiyle pay senedini elinde tutan kişi sayısı daha fazla ve pay senetlerinin dağılımı daha eşit olan tahtalarda bazen teknik tahlil düzgün bir yorumlama sonucu kusursuz çalışabilir. Ancak kelam konusu olan kripto paralar olduğunda değişken sayıları pay senetlerine nazaran misli misli fazla. Aslında matematiksel olarak pay senetlerine nazaran BTC’nin geleceği hakkında daha fazla bilgiye sahip miyiz? Evet. Toplam arzın ne vakit tamamlanacağını biliyoruz. Talebi de az çok piyasa hacimlerinden görebiliyoruz. Bu durumda sorun ne? Yani Bitcoin’de istisnasız tüm uzmanların teknik tahlil öngörülerini zıdda düşüren tam olarak nedir?
KRİPTO YATIRIMCILARINI YANILTAN GERÇEKLER
- Bitcoin’in tam olarak kimlerin elinde toplandığı konusunda yalnızca bir yanılsamaya sahibiz. Evet elinde Bitcoin olanların dağılımlarını biliyoruz. Ancak kim kiminle hareket ediyor sorusuna yanıt yok.
- 2017’ye kadar ferdî yatırımcılar tarafından domine edilen Bitcoin’de bu tarihten sonra Grayscale üzere bir fenomen ortaya çıktı ve beraberinde dünya finans piyasalarının en büyük aktörlerini de bu piyasaya sürükledi. 2017’ye kadar çok büyük ölçüde madencilerin yahut kişisel yatırımcıların psikolojisini gösteren Bitcoin grafiği artık kurumsal yatırımcıların kalp ritmini göstermeye başladı. Bu yatırımcıların bir birden fazla da Grayscale konsolidasyonu nedeniyle birlikte hareket ediyor. Bu da Bitcoin’de agresif hareketlere neden oluyor. Yani en çok Bitcoin cüzdanı tutan bu yatırımcıların bâtın ajandasını bilmedikçe fiyatları kestirim etmek kahve falı bakmaktan daha emniyetli değil.
- Madenci cüzdanlarında yaşanan hareketleri gözlemleyebiliyoruz ancak bir madenci cüzdanından sıcak cüzdana aktarılan Bitcoin’ler hangi düzeyde kar görüp satılır yahut neresi riskli görülür muamma.
- Elinde Bitcoin bulunan yatırımcıların ortasına artık hodler (yani Bitcoin’i uzun vadede tutacaklar) olanlardan daha çok kısa vadede yüksek kar gördüğünde satabilecek ya da biraz sert düştüğünde kaçıp gidebilecek yatırımcı tipi katıldı. Bu da fiyat öngörülerini çok daha fazla zorlaştırmaya başladı.
- UST ve Luna, akabinde üzere örnekler, yatırımcının risk algısını tüm piyasa için değiştirdi. BIST örneği verirsek çok sağlam görünen bir şirket ifl as ederse bu durum Ereğli Demir Çelik paylarına olan inancı değiştirmeyebilir. Hatta yatırımcı bu çeşitten paylara kaçarak tepki bile gösterebilir. Ancak rastgele bir kontrolü bulunmayan UST üzere örneklerde tüm geleceğin bir kişinin ağzının içine baktığını acı bir deneyimle yaşamak Bitcoin’i hatta tüm kripto para yatırımlarını altın üzere inançlı alternatifl ere yöneltebiliyor.
- Kripto para piyasasındaki yatırımcıların çok önemli bir kısmı teknik tahlil yaparken bile duygusal. Piyasada duygusallık ölümcüldür. Bu hususlara daha onlarcası eklenebilir. Son kelam olarak: İşte bu ve buna benzeri sebepler Bitcoin ve Ethereum üzere amiral kripto paralarda bile teknik tahlil öngörülerinin neredeyse büsbütün çuvallamasına yol açıyor. Bu hususlar ve son cümle yıllardır finansal piyasalarda bulunan uzmanların görüşleriyle oluşturulmuştur.