Taliban süreksiz hükümetinin sözcülerinden Bilal Kerimi, Afganistan’da uyuşturucu hususlarının ekim ve üretiminin yasaklanmasının akabinde haşhaş tarlalarının yok edileceğini söyledi.
Afganistan dünyada en fazla afyon üreten ülkeler ortasında birinci sırada yer alıyor.
Haşhaştan elde edilen afyon, Avrupa ve ABD de dahil olmak üzere Avusturalya’ya kadar geniş bir coğrafyada satışa sunuluyor. Bu durum, milletlerarası toplumda önemli rahatsızlıklara neden oluyor.
Taliban idaresi, nisanda aldığı kararla ülke genelinde her türlü keyif verici hususun kullanımı, ticareti ve üretimini yasaklandığını, bu kararı ihlal edenlerin yargılanarak cezalandırılacağını bildirmişti.
Ekonomik krizdeki Afganistan’da faaliyet gösteren çiftçilerin en büyük sorunu ise eş kıymet kar getirecek alternatif eser bulamamalarından kaynaklanıyor.
Taliban süreksiz hükümetinin sözcülerinden Bilal Kerimi, ülke gündemine ait AA muhabirine açıklamalarda bulundu.
Taliban idaresinin uyuşturucu ile çabada kararlı olduğunu ve çiftçiler için alternatif arayışında olduklarını aktaran Kerimi, “Hiç elbet Afganistan’da ekonomik sıkıntılar bulunuyor. Haşhaşın alternatifi olarak şimdi bir şey bulunmuyor.” dedi.
Uyuşturucu dalına getirilen yasağın ayrıyeten dini bir boyutunun da bulunduğunu kaydeden Kerimi, bunun kesin ve son karar olduğunu söyledi.
Ülkedeki uyuşturucu üretiminden şikayetçi ülkelerden dayanak bulamadıklarını lisana getiren Kerimi, şöyle devam etti:
“Yani haşhaşla ilgili açıklanan karar kesin halde uygulanacak. Bundan sonra haşhaş ekilen tarlalar da yok edilecek. Geçmişte Afganistan’daki uyuşturucu üretiminden rahatsız olan ve bundan direkt etkilenen ülkeler artık haşhaşın alternatifinin sunulması konusunda bize dayanak vermeli. Onlar sahiden uyuşturucudan ziyan gördüklerini çiftçilere takviye vererek ispat etmeli. Şu ana kadar da hiçbir ülke bu mevzuda gözle görülür bir takviye sağlamadı.”
DEAŞ ile çaba
Kerimi, DEAŞ’ın Taliban öncesi periyotta güçlenmeye başladığını ve kendi güçlerinin düzenlediği operasyonlar sonrası terör örgütünün büyük oranda yok edildiğini belirterek, şu tabirleri kullandı:
“Taliban idaresi, ülkede güçlü bir hükümet olmasını istiyor ve halkın güvenliğini tehdit edecek öteki hareketlere asla müsaade vermeyecek. Bu mevzuda her ne isim altında olursa olsun Taliban hükümeti onları yok etmekte çok kararlı. Şu an DEAŞ yüzde 98 ortadan kaldırıldı. Geri kalanı da bitirilmek üzere. Yani DEAŞ tehdit sayılacak güçte değil. Hiçbir yeri ya da bölgeyi de denetim etmiyor.”
Kerimi ayrıyeten ele geçirilen DEAŞ mensupları ortasında yabancıların bulunmadığını kaydetti.
Afganistan’da bilhassa havaların ısınmasıyla terör örgütü DEAŞ’ın üstlendiği akınlardaki artış dikkati çekerken, Taliban’ın terör örgütüne karşı güvenlik zafiyeti gösterdiği tenkitleri yapılıyor.
“İran ile su meselesine tahlil bulmaya hazırız”
İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Buyruk Abdullahiyan’ın, son devirdeki açıklamalarıyla gündeme gelen iki ülke ortasındaki su sorunu hakkında konuşan Kerimi, sorunun temelinin kuraklık olduğunu ve 1973’te İran ve Afganistan ortasında imzalanan muahedeye bağlı kaldıklarını söyledi.
Muahedeyi uygulamakta kararlı olduklarının altını çizen Kerimi “Kuraklık Afganistan’daki su kaynaklarını da etkiledi. Taliban dünya ülkeleriyle bilhassa de komşularla düzgün bağlantılar kurmak istiyor. Bu doğrultuda, şayet İran’ın tasaları varsa, Taliban tahlil bulmaya hazır.” tabirini kullandı.
“Kızların ne vakit okula başlayacağı muhakkak değil”
Kerimi, Taliban sonrası Afganistan’da ortaokul ve lise seviyesindeki kız çocuklarının şimdi eğitime başlayamamasıyla ilgili, çalışmaların sürdüğünü ve gelecekte sorunun çözüleceğini lisana getirdi. Kerimi, şöyle devam etti:
“Şu an Afganistan’da milyonlarca kız çocuğu eğitim merkezlerine gidiyor. Taliban gelmeden Kovid-19 nedeniyle tüm merkezler eğitime orta vermişti. Orta ve lise çağındaki kız öğrencilerin eğitime başlaması için şeri bahislerin ve İslami metotların kıymetlendirilmesi ve sonuçlandırılması lazım. Yani her açıdan rastgele bir kaygı kalmayınca, bu sorun da çözülecektir. Okulların ne vakit açılacağı ise şimdi belirli değil.”
“İhtiyaç halinde bayanlar da askere alınacak”
Taliban idaresinin yeni profesyonel ordu kurmayı hedeflediğini belirten Kerimi, şimdi asker sayısının aşikâr olmadığını söyledi.
Kerimi, “Taliban hükümetinde gerekli her alanda bayanlar vazife alabilecek. Orduda da tıpkı halde. Muhtaçlık halinde bayanlar da askere alınacak, lazım olmazsa alınmayacak. Şu anda da farklı durumlarda bayanlar misyon yapıyor. Havalimanları, Pasaport Genel Müdürlüğü, Sıhhat Bakanlığı ve İçişleri Bakanlığında bayanlar çalışıyor. Birkaç vilayette düzenlediğimiz kapsamlı operasyona bayan güçler de katılmıştı.” diye konuştu.
“Büyük projelerle ilgili Çin ile görüşülüyor”
Birçok ülkenin Afganistan ile yakın bağlar kurmaya meyilli olduğunu aktaran Kerimi, komşu Çin ile kimi ticari hususlarda görüşmelerinin sürdüğünü aktardı.
Çin’in dünyada kıymetli yeri olduğuna dikkati çeken Kerimi, “Afganistan’daki büyük projelerle ilgili Taliban, Çinli yetkililerle görüşmeler yapıyor. Örneğin Logar vilayetindeki bakır madeninin işletilmesi için Çinlilerle teknik hususlar dışında mutabakat sağlandı. Ulusal çıkarlarımızın olduğu projelerin işletilmesi konusunda Taliban hükümeti, Çinli yatırımcılara yardımcı olacaktır zira iktisadın kalkınmasını istiyoruz ve yatırım yapılması konusunda tüm ülkelerden yatırımcılara takviye vermeye hazırız.” dedi.
Hudut çatışmaları
Kerimi, hiçbir ülkeyle ikili ilgileri zedeleyecek sorun yaşanmadığını lisana getirerek, Pakistan ile devam eden hudut uyuşmazlığına ait “Malumunuz ülkede büyük bir değişim oldu. Bizim güçlerimiz hudut hususlarını pek bilmiyordu. Bu türlü bir durumda ufak tefek uyuşmazlıkların olması doğaldır lakin bu uyuşmazlıklar da çok şükür her iki ülke ortasında da tahlile kavuşturuldu.” tabirini kullandı.
Afganistan-Pakistan ortasındaki en kıymetli sıkıntılardan olan ve evvelki hükümetler tarafından iki ülke ortasında sonuncu hudut kabul edilmeyen Durand Sınırı’yla ilgili Kerimi, şunları kaydetti:
“Afganistan-Pakistan sonundaki Durand Sınırı’nın resmi olarak hudut kabul edilip edilmeme yetkisi Afganistan halkının elindedir. Buna onlar karar verecektir. Taliban kendi ülkesinde istikrarın sağlanmasını istediği üzere bölge ülkeleri ve komşularında da istikrarın sağlanmasını istiyor. Biz savaşın ve çatışmanın acısını çok çektik. Halkımızı ıstıraplara soktu, bu nedenle biz hiçbir halkın huzursuz yaşanmasını istemiyoruz.”
Pakistan-TTB arabuluculuğu
Kerimi, Pakistan hükümeti ile ülkede faaliyet gösteren Pakistan Talibanı (TTP) ortasında Taliban idaresi arabuluculuğunda yapılan müzakerelerle ilgili “Bizim arabuluculuğumuzla Pakistan hükümeti ile TTP ortasında varılan süreksiz ateşkes uygulanıyor. Biz her iki tarafın da esneklik göstermesini istiyoruz.” dedi.
Kerimi, evvelki Afganistan hükümeti periyodunda uygulanan anayasa ile meselelerinin olmadığının altını çizerek, yeni anayasa yazıp yazmayacakları konusunda “Bizim yeni anayasaya muhtaçlığımız yok. Yani yasalar konusunda bir boşluk bulunmuyor. Ülke genelinde işlerimiz düzgün devam ediyor. İnsanların sıkıntıları çözülüyor. Bu nedenle bir boşluk yok.” diye konuştu.