Yargıtay ın Kurumsal Kapasitesinin Güçlendirilmesi Ortak Projesi Ulusal İçtihat Forumu nda konuşan Adalet Bakanı Bekir sihirli annem Bozdağ son günlerde tartışmalara neden olan haksız tahrik konusuna değindi
Haksız tahrik konusunun tartışılmaya açılmasında yarar gördüğünü söyleyen Adalet Bakanı Bozdağ şunları anlattı
Son olarak bir tartışmaya daha değinmek isterim sizi dinliyorum Son günlerde her konutta her iş yerinde sokakta televizyonda tartışılan bir öteki hukuk kurumumuz var Haksız tahrik kurumu hakikaten büyük boyutlarıyla tartışılmaktadır Daha evvel de tekrar bayana karşı şiddet ve sketchbook bayan cinayetleri konusunda da haksız tahrikle ilgili takdiri indirim nedenleri tartışılmış artık de öteki 29 unsurdaki indirim nedenleri geniş bir boyutta tartışılmaktadır Bu tartışmaları elbette yararlı görüyoruz Hakikat sonuçların ortaya skymed çıkması hem Türkiye Büyük Millet Meclis imize hem de içtihat oluşturan Yüksek Yargıtay’ımıza ve karar verici mahkemelerimize yol göstermesi bakımından elbette yararlı görüyoruz Fakat yüksek heyetinizin huzurunda tabir etmek isterim snowpiercer ki haksız tahrikin uygulaması konusunda yaşanan tartışmalar son Pınar Gültekin mahkemesinin kararıyla değil ayrıca kararlarla da Türkiye’nin gündeminde çok ağır yer aldı Zira sonuçta haksız tahrik kuruluşu yüz yıllardır olan so help me todd ve bütün hukuk sistemlerinde varlığını koruyan bir kuruluştur Bu kuruluşa hayatiyet kazandıracak adalet hissini güçlendirecek uygulamalara vesile kılacak adaletsizliği önleyecek uygulamalara fren olacak bir içtihat ve bir kıymetlendirme elbette Yüksek sokagin cocuklari Mahkemenin ve yargının da son derece üzerinde durması gereken bir bahis olduğuna yürekten inandığımı burada tabir etmek isterim Bunun hududu hududu nedir Aşikâr Pek çok içtihat da var Ancak aşikâr squid game ki bu içtihatları bir defa daha gözden geçirmekte ve bu hususlarda daha geniş değerlendirmelere Türkiye’mizin Yüksek Yargıtay ımızın rehberliğine bu mevzuda önemli bir biçimde muhtaçlığı var
Bakan Bozdağ şöyle devam star trek picard etti
Pek çok hususta olduğu üzere ben Yüksek Yargıtay ımızın bu manada da yol açıcı ön açıcı kararlara imza atacağına yürekten inanıyorum Olaylardan ve kararlardan bağımsız olarak bunları tabir ediyorum star trek strange new worlds O denli değerlendirilmesini de herkesten söz etmek istiyorum Haksız tahrik konusunun Türkiye’de tartışılmaya açılmasında son derece yarar gördüğümü buradan söz etmek istiyorum Bir soru sorarak da bu tartışmayı Yüksek Yargıtay’ımızın huzurunda Türkiye kamuoyunun dikkatine sunmak istiyorum Yalnızca soru Bir kanaatimi tabir etmeden Tasarlayarak ya da canavarca hisle yahut eziyet çektirerek taammüden öldürme cürmünün işlenmesi halinde tahrik nasıl uygulanmalı Ya da uygulanmamalı mı Uygulanacaksa bunun öbür hata tipleriyle sanki tasarlayarak ya da canavarca hisle ve eziyet çektirerek taammüden öldürme hatasının cezai yaptırımı uygulanırken hepsi eşit mi olacak Ortalarında bir skala bir kademelendirme olacak mı olmayacak mı Bunları tartışmakta bunlarla ilgili değerlendirmeler yapmakta ben son derece yarar görüyorum Ceza hukukçularımızı da hukukçularımızı da bu sıkıntının enine uzunluğuna tartışılmasına davet ediyorum Ve bu tartışmaların hem Türkiye Büyük Millet Meclis imize hem de Yüksek Yargıtay’ımıza ve birinci derece mahkemelerimize büyük faydalar sağlayacağına yürekten inandığımı tabir etmek istiyorum Haksız tahrik kurumunu gerçek ve hakkı olan bir yere ve istikrarlı bir uygulamaya kavuşturmak ne yaparsa yapsın Türkiye Büyük Millet Meclisi hangi maddeyi düzenlerse düzenlesin eninde sonunda Yüksek Yargıtay ımızın çok saygın üyelerinin vereceği ya da verdiği istikrarlı içtihatlarla mümkün olacaktır Yolu siz açacak istikameti siz gösterecek rehberliği siz yapacak birinci derecede ve istinafta misyon yapan herkesi sizin verdiğiniz kararlar elbette aydınlatacak aydınlatıcı olacaktır
Biz bayana karşı şiddetle uğraş konusunda bayandan yana tarafız
Adalet Bakanı Bozdağ şöyle konuştu
Türkiye de bayan hakları ve bayana karşı şiddet konusunda son derece kıymetli adımlar attık Hakikaten hem Türk Ceza Kanunu’muzda hem de başka mevzuatlarımızda değerli değerlendirmeler kıymetli değişiklikler yapıldı 765 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun bayanlara karşı işlenen kimi hataları siz daha çok âlâ bileceksiniz Kamuoyu bakımından tabir etmek istiyorum Adabı genele ve nizam ı aile aleyhinde cürümler başlığı altında 8 babda düzenlendiğini görüyoruz Cinsel hücum kabahati dahil pek çok cinsel nitelikli cürümlerin bayana karşı değil de adab ı genele ve nizam ı aile aleyhine işlenen cürümler olarak nitelendirildiğini daima birlikte gördük 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu bütün hatalar bakımından bayanı birey kabul eden her hatanın bu cinsel içerikli hatalar dahil adab ı genele değil nizam ı aile aleyhine cürüm değil şahsen direkt bayan aleyhine işlenen hata olarak kabul eden önemli bir ideoloji değişikliğini beraberinde getirdi Taammüden adam öldürme kabahatinin üst soy ya da alt soydan birine karşı işlenmesi halinde bildiğiniz üzere ağırlaştırılmış müebbet mahpus cezası veriliyordu Yapılan son düzenlemelerle 5237 nin birinci hali ve devam eden yıllarda yapılan değişikliklerle eş ve boşanmış eş kardeşe karşı işlenmesi halinde de nitelikli hal kabul edildi ve ağırlaştırılmış müebbet mahpus cezası yaptırımına bağlandı Son yaptığımız düzenlemeyle de biliyorsunuz bayana karşı taammüden öldürme kabahatinin işlenmesi halinde failin ağırlaştırılmış müebbet mahpus cezasıyla cezalandırılacağı çok açık ve net bir biçimde yasaya kondu Bu bayanlarımızı taammüden öldürme cürmüne karşı korumak için cezaların önleyici işlevinin ceza yasamıza ve uygulamamıza yerleşmesi son derece kıymetli olduğunu buradan söz etmek isterim Öte yandan taammüden yaralama cürmünün da tekrar tıpkı formda üst soya alt soya karşı işlenmesi nitelikli halde bunun içerisine eşe karşı boşanmış eşe karşı işlenmesi nedenini tekrar nitelikli haller ortasına koyduk ve aile içi şiddeti resen takip edilen hatalar ortasına aldık Takibi şikayete bağlı olan cürümlerin dışarısına çıkardık Biz bayana karşı şiddetle gayret konusunda bayandan yana tarafız Bu noktada netiz ve her vakit söz ettik Sonuna kadar da bu taraflılığımızı tabir edeceğiz Onun için de Anayasa mızın 10 unsuruna bayanla ilgili hususları müspet ayrımcılık olarak düzenledik ve bayanlar lehine yapılan düzenlemelerin Anayasa mızın eşitlik unsuruna ters değerlendirilemeyeceğini net bir biçimde söz ettik Bundan sonra da Türkiye’mizde bayanlar lehine düzenlemeleri yapmaya adımları atmaya eşitliği sağlamak için gerekirse müspet ayrımcılığı yapmaya tereddütsüz devam edeceğimizi buradan bir kere daha tabir etmek isterim
Eleştiriler yol gösterici olduğu takdirde yapan olur
Bakan Bozdağ yargının kararlarının eleştirilebileceğini fakat birinci derece mahkemesinin kararının son bir karar olmadığını belirtti Bozdağ Yargının kararları elbette eleştirilebilir Bunda hiçbir şey yok Tenkitler yol gösterici olur yapan olduğu takdirde Ancak şunu unutmamak lazımdır ki birinci derece mahkemesi bir karar verdiğinde bu kesin bir karar değildir Sonuçta ismi üstünde birinci derece mahkemesi kararıdır Bunun üzerinde istinaf yolu vardır Onun üzerinde pak yolu vardır temyiz mahkemesinin verdiği karar kesin karardır Kesin karardır Ortaya çıkan kararla bir dava bitmiş neticelenmiş katılaşmış olmaz O nedenle de yargılama süreçlerinin sonuna kadar her mevzuda her kararda takip edilmesinde Yüksek Mahkememizin kesin kararıyla nokta konuluncaya kadar sürecin yürüdüğünün bilinmesinde yarar vardır Elbette hepimizi rahatsız eden kararlar olabilir Fakat bu kararlar şayet doğruysa istinaf ve Yargıtay teyit edecektir Yok eksiği varsa istinaf ve Yargıtay düzeltecektir Yok yanlışsa istinaf ve Yargıtay o yanlışa Anayasa ve yasalar çerçevesinde müdahale edecek ve o kararların yanlışsız yere oturtulmasına elbette katkı sağlayacaktır O yüzden de bu mevzuda süreçlerin sağlıklı takip edilmesi tartışmaların ve tenkitlerin hukukun somutluklarının gözetilerek hukuk içinde ve hukuka uygun biçimde yapılmasında son derece yarar olduğunu buradan tabir etmek isterim Türkiye’nin buna muhtaçlığı var dedi
Son tartışılan mevzuda benim de pek çok kimsenin de vicdanı sızladı
Bakan Bozdağ konuşmasını şu cümlelerle sonlandırdı
Son tartışılan hususta elbette insan olarak benim de eminim ki pek çok kimsenin de vicdanı sızlamıştır Fakat hukuk hukuk uygulamaları vicdanların Anayasa kanun hukuk ve evrak ile bağlı olduğunu da Anayasa mızın 138 unsuru amirdir Bizim vicdanlarımız elbette Anayasa mıza kanunlarımıza hukukumuza ve belgeye bağlı olarak hareket etmek ve bu çerçevede vicdani kanaatlerimizle hareket etmek her hukuk misyonu yapanın ayrılmaz bir görevi olduğunu buradan bir kere daha söz etmek isterim